Dünyada Sadece Kocaeli'de Var! Keltepe Çiğdeminin Korunması Hayati Önem Taşıyor
Kocaeli'nin Kartepe ilçesinde sadece bir bölgede yetişen ve bilimsel adı Crocus keltepensis olan Keltepe çiğdemi, kritik tehdit altında olan endemik bitkiler arasında yer alıyor. Dr. Hüseyin Doğan, bu özel bitkinin korunmasının önemine dikkat çekerek, "Yenilebilir gıda değeri olsa bile kesinlikle yenilmemeli, kopartılmamalıdır. Bu bitkinin nesli kritik tehdit altında, o yüzden yerinde kalması, hatta popülasyonunun artırılması birinci öncelik olmalı" dedi.
Kocaeli'nin Endemik Bitkileri ve Keltepe Çiğdemi
Keltepe çiğdemi, sadece Kocaeli'nin Kuzuyayla bölgesinde, yüksek rakımlarda yetişiyor ve yalnızca şubat, mart ve nisan aylarında açıyor. 2019 yılında bilimsel olarak tanımlanan bu endemik tür, yalnızca Kocaeli'de görüldüğü için küresel düzeyde büyük önem taşıyor. Dr. Hüseyin Doğan, Kocaeli florasıyla ilgili yaptığı çalışmalarında, ilde 60'tan fazla endemik tür bulunduğunu ve bunlardan bazılarına yalnızca bu bölgede rastlandığını belirtti. Keltepe çiğdemi de bu nadir bitkilerden biri olarak dikkat çekiyor.
Keltepe Çiğdeminin Doğal Yaşam Alanı Sınırlı
Keltepe çiğdemi, iklim koşullarına son derece duyarlı ve doğal yaşam alanı sınırlı. Bu bitki, kar eridikçe topraktan çıkar ve karın erime zamanı, çiğdemin açma zamanını belirliyor. Dr. Doğan, "Kar ne kadar erken erimeye başlarsa, o kadar erken çıkar" diyerek, bu bitkinin hayatta kalabilmesi için doğanın ve çevrenin önemine dikkat çekti.
Korunması İçin Kamuoyunun Duyarlılığı Şart
Keltepe çiğdeminin yerinden edilmemesi gerektiğini belirten Dr. Doğan, bu bitkinin sadece Kocaeli'de yetiştiğini ve yok olmasının, tüm dünyada yok olması anlamına geleceğini ifade etti. Ayrıca, Keltepe çiğdeminin, halk tarafından sahiplenilmesi ve korunması gerektiğini vurguladı. "Yapılacak çalışmalarla çevresinin etrafı çevrilebilir, tabela konulabilir, ama en önemlisi halkın bu bitkilerin değerini anlaması ve sahiplenmesi gerekiyor" diye konuştu.
Yenilebilir Gıda Değeri Olsa Bile Koparılmamalı
Keltepe çiğdeminin henüz yenilebilir gıda değeri olup olmadığına dair bilimsel bir araştırma yapılmadığını belirten Dr. Doğan, "Bu bitkinin nesli kritik tehdit altında, o yüzden yerinde kalması, hatta popülasyonunun artırılması birinci öncelik olmalı" uyarısında bulundu.
Kocaeli'nin Flora Zenginliği
Kocaeli'nin bitki çeşitliliği konusunda oldukça zengin bir floraya sahip olduğunu belirten Dr. Doğan, "Kocaeli'de yaklaşık 2 bin bitki türü bulunuyor. Avrupa ile kıyaslandığında bu oldukça yüksek bir rakam" dedi. Kocaeli'deki çiğdem türlerinden 4’ü ise sadece burada yetişiyor. Bu endemik türler, Keltepe çiğdeminin yanı sıra Crocus bifloriformis, Crocus pestalozzae ve Crocus sakariensis olarak sıralandı.
Keltepe çiğdemi ve diğer endemik bitkilerin korunması, hem Kocaeli'nin biyoçeşitliliği hem de bu nadir türlerin geleceği için büyük önem taşıyor. Bu yüzden yerel halkın ve ziyaretçilerin bu bitkilere gösterdiği özen, sürdürülebilir doğa koruma adına kritik bir adım olacak.
