Deprem Hasarlarında Yeni Dönem: İnşaat Ustaları da Sorumlu Tutulacak
Yapılardaki deprem kaynaklı yıkım ve hasarlarda artık sadece mühendislik ve müteahhitlik sorumluluğu değil, işçilik kalitesi de denetim altına alınacak. Ustaların sorumluluğu Şantiye M sistemi ile kayıt altına girecek.
'Her Deprem Raporunda İşçilik Hatası Vardı, Ama Kimse Ceza Almadı'
Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği Genel Başkanı Nazmi Şahin, Türkiye’nin deprem gerçeğine karşı yeni bir yapı denetim dönemi başlatılacağını duyurdu. Şahin’in açıklamalarına göre, artık binalardaki yıkım ve hasarlardan inşaat ustaları da sorumlu tutulacak. Bugüne kadar işçilik hatalarına rağmen herhangi bir yaptırımla karşılaşmayan ustalar için yasal düzenleme yolda.
Şahin, özellikle 1999 Marmara ve 2023 Kahramanmaraş depremleri sonrası hazırlanan hasar raporlarının büyük kısmında işçilik kusurlarının yer aldığını ancak hiçbir ustanın bu nedenle ceza almadığını vurguladı. "İnşaat sektörü bir takım oyunudur. Terzi örneğini veriyorum; en iyi kumaş kötü bir terzinin elinde işe yaramaz olur. Aynı şekilde en iyi malzeme kötü ustalıkla çöpe gider," dedi.
'Şantiye M' ile Usta Kayıtları Başlıyor: Belgesiz Usta Şantiyeye Giremeyecek
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni düzenlemeyle, şantiyelerde görev alacak her ustanın mesleki yeterlilik belgesi olması ve "Şantiye M" yazılım sistemine kaydedilmesi zorunlu hale geliyor.
Ustaların kayıtları e-Devlet üzerinden yapılacak ve her 5 yılda bir güncellenecek. Yetki belgesi olmayan hiçbir usta inşaat sahasında çalışamayacak. Ayrıca yapı müteahhitleri ve şantiye şefleri, belgesiz usta çalıştırmaları halinde sorumluluk altına girecek. Sistemde kayıt dışı ustalara yer verilmeyecek.
Şantiye şefleri, işe başlayan ya da işi bırakan ustaları 3 gün içinde Şantiye M’ye bildirmek zorunda olacak. Yönetmelik yürürlüğe girdiğinde, tüm inşaat projelerinde usta kadrosu dijital olarak takip edilecek.
Yapı Denetiminde Köklü Değişiklik: Ustaya da Ceza Gelecek
Nazmi Şahin, yürürlüğe girecek yeni sistemin yapı denetimindeki en büyük boşluğu kapatacağını söyledi. Bugüne kadar sadece yapı denetim firmaları sorumlu tutulurken, şimdi ustaların yaptığı iş de resmi kayıt ve denetim altına alınacak. Bu sayede işçilik kaynaklı hatalar birebir sorumlusuyla eşleştirilip, gerekli cezai işlemler uygulanabilecek.
Yeni düzenleme ile hem güvenli yapıların sayısının artması, hem de işçilik kalitesinin yükselmesi hedefleniyor. Şahin, "Bu düzenleme ile depremde yıkılan binalardan sonra ‘kimse sorumlu değil’ dönemi bitecek. Artık herkes sorumluluğunu taşıyacak," dedi.
