Anayasa Mahkemesi’nden Emsal Karar: Kadınların Aile Konutu Üzerindeki Hakları Tanınmalı
Eşleri borçlu olduğu için ipotekli evlerine haciz konulan 7 kadın, mahkemeye başvurdu ancak “aktif dava ehliyeti bulunmadığı” gerekçesiyle talepleri reddedildi. İç hukuk yollarını tüketen kadınlar, Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuruda bulundu. AYM, aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğine hükmetti ve davaların yeniden görülmesine karar verdi.
Kadınların Haciz İtirazları Reddedildi
Eşleri adına kayıtlı olan konutların ipoteğe dayanarak haczedilmesi üzerine kadınlar, icra mahkemelerine başvurarak haczin kaldırılmasını talep etti. Ancak mahkemeler, "aktif husumet ehliyetleri bulunmadığı" gerekçesiyle şikayetleri reddetti.
İlk derece mahkemelerinin kararları istinaf ve temyiz süreçlerinde de onaylandı. Kadınlar eşleri adına kayıtlı olan evin aile konutu olduğunu belirterek hukuki haklarını savunmaya çalışsa da hiçbir mahkemeden olumlu sonuç alamadı.
Anayasa Mahkemesi’nden Kadınların Lehine Karar
Mahkemelerde haklarını arayamayan kadınlar, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. AYM, 7 kadının başvurularını birleştirerek değerlendirdi ve şu karara vardı:
- Aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğine hükmedildi.
- Mahkemelerin dar yorum yaparak malik olmayan eşin dava açmasını engellemesinin Anayasa’ya aykırı olduğu belirtildi.
- Davanın yeniden görülmesi için yerel mahkemelere talimat verildi.
Anayasa Mahkemesi’nin Gerekçesi
Kararda, aile konutunun sadece malik olan eşin değil, ailenin tamamının ortak yaşam alanı olduğu vurgulandı. AYM gerekçesinde şu ifadelere yer verdi:
- “Aile konutu, aile bireylerinin ortak yaşamını sürdürebilmesi için hayati öneme sahiptir.”
- “Eşlerden birinin borcundan dolayı aile konutunun haczedilmesine karşı malik olmayan eşin de dava açabilmesi gerekir.”
- “Mahkemelerin, malik olmayan eşin dava hakkını reddetmesi Anayasa’nın 20. ve 41. maddelerine aykırıdır.”
Ne Anlama Geliyor?
Bu karar, kadınların aile konutu üzerindeki haklarını güvence altına alan emsal bir karar niteliği taşıyor. Artık bir eşin borcundan dolayı haczedilen konutlar için malik olmayan eşin de mahkemeye başvurma hakkı tanınacak.
Kadınların hukuki haklarını kullanmasının önündeki engeller kaldırılmış oldu ve benzer davalar için yol açıldı.
